Hàng ngày, chúng ta đang sử dụng những hàng hóa Mỹ hay sản phẩm trí tuệ của người Mỹ. Khi chúng ta đọc những dòng của bài viết này, chúng ta đang sử dụng tích hợp cuả rất nhiều sản phẩm của Mỹ.
1. Internet
Được phát triển bởi quân đội Mỹ những năm 1960 nhằm kết nối các máy tính của Bộ Quốc Phòng Mỹ. Đây gọi là mạng nội bộ đầu tiên.
Đến đầu những năm 1970, mạng nội bộ này của Bộ quốc phòng Mỹ được kết nối với một số các trường đại học và viện nghiên cứu tạo nên mạng đầu tiên mang tên ARPANET. ARPANET là tiền thân của Internet.
Đến những năm 1980 thì bắt đầu thương mại hóa và 1990 trở đi thì bắt đầu phủ kín toàn cầu, Arpanet tiến hóa lên thành Internet.
Năm 1997, siêu xa lộ Internet đi vào Việt Nam. Người ghi dấu ấn trong giai đoạn này là giáo sư Phan Đình Diệu, người Hà Tĩnh.
2. Điều hòa nhiệt độ
Chiếc máy điều hòa nhiệt độ đầu tiên được chế tạo bởi kỹ sư người Mỹ Willis H. Carrier năm 1902. Hãng điều hòa Carrier tồn tại cho đến ngày nay, và là một nhãn hiệu nổi tiếng. Ở Việt Nam người ta hay dùng các hãng Samsung hoặc LG.
3. Chip CPU máy tính
Bất kể chiếc máy tính bạn dùng nhãn hiệu gì, sản xuất ở đâu thì “bộ não” CPU của nó chỉ có thể là sản phẩm của Intel hoặc AMD, hai hãng điện tử của Mỹ. Phát minh này là do một người Mỹ gốc Đức. Mỗi chiếc máy tính sản xuất ra đều phải trích phần trăm trả bản quyền cho gia đình nhà phát minh này.
4. Điện thoại di động
Trước khi có di động, người ta phải dùng điện thoại bàn. Thường chỉ có nhà giàu mới có.
Chiếc điện thoại di động cầm tay đầu tiên trên thế giới là chiếc Motorola DynaTAC 800x được chế tạo năm 1983. Khi đó nó có giá 4000 USD và có thể gọi được 30 phút.
5. Điện thoại cảm ứng thông minh
Chiếc Smartphone đầu tiên được hãng IBM chế tạo năm 1992 với tên Simon Personal Communicator, giá 899 USD. Chiếc điện thoại này có màn hình cảm ứng đen trắng, ngoài gọi điện thoại có thể dùng để nhận gửi email, fax, và nhắn tin. 15 năm sau, iPhone mới ra đời. Steve Jobs là nhà cách mạng trong lĩnh vực sản xuất điện thoại cảm ứng.
6. Máy bay
Chiếc máy bay đầu tiên bay thành công do anh em nhà Wright chế tạo và thực hiện năm 1903. Đây chỉ là những người thợ, không được học hành bài bản tại trường lớp. Hai ông thử lắp chiếc máy có thể bay đơn giản đầu tiên. Chuyến bay có động cơ, điều khiển được và đã bay một đoạn dài 6km. Hai anh em nhà Wright được coi là cha đẻ của ngành hàng không thế giới. Cả hai anh em lần lượt tử nạn trong các vụ thử máy bay.
7. Bóng điện
Chiếc bóng đèn sợi được sản xuất hàng loạt đầu tiên được chế tạo bởi Thomas Edison năm 1879. Trước đó có những chiếc bóng đèn khác, song rất khó để thương mại. Một nhà bác học khác đã đi trước Edison.
Ai phát minh ra bóng đèn không còn quan trọng.
Thú vị ở chỗ sợi đốt dùng trong những chiếc bóng đầu tiên là sợi tre được phủ các-bon và có khả năng thắp sáng 1200 giờ.
8. Truyền hình và TiVi màu
Hệ thống truyền hình màu đầu tiên thiết kế bởi công ty RCA (Radio Corporation of America) bắt đầu phát sóng ngày 17.12.1953. Không rõ tên kỹ sư trưởng. Chiếc TiVi màu đầu tiên cũng được chế tạo bởi hãng này được xuất ra thị trường năm 1954.
9. Máy photocopy và máy in lade
Đều được phát triển bởi công ty Xerox những năm 1950 và 1970. Phát minh phô-tô-cop-py đến từ một sự hài hước. Một nhà báo bỏ cây kẹo trong túi quần, kẹo chảy nước và in hình viên kẹo lên túi quần, làm ông nghĩ ra sáng kiến máy phô-tô-cop-py. Có những phát minh lớn đến từ ý tưởng nhỏ bé ngô nghê như vậy. Phát minh không có gì là ghê gớm. Phát minh chỉ là tái chế, phát triển những gì đang có.
10. Hệ thống định vị GPS…
Hệ thống định vị GPS do Mỹ phát minh ra và cũng do Mỹ kiểm soát. Người ta thử ngắt GPS một giờ xem thế nào. Khi ngắt GPS một giờ, vũ khí của quân đội Nga bay xuống chuồng heo, vì không óc GPS.
Một ông nông dân Việt Nam sáng đi cày, không dùng internet, không có điện thoại, không biết xài máy tính, tối về không xem TV, nhà không có điện, chỉ thắp đèn dầu, ăn cơm rau muống chấm nước mắm, phủi chân rồi đi ngủ thì xài gì của Mỹ?.
Xin thưa ông ấy vẫn xài đồ của người Mỹ. Trước đây các cụ ta chỉ thắp nến và dầu lạc, chiếc đèn dầu xuất hiện ở VN vào những năm 1920s khi các hãng dầu mỏ trong đó có các hãng Mỹ lần đầu vào VN.
Khi đó, để bán được dầu, họ khuyến mãi và phát không các chiếc đèn đốt dầu có bóng như bây giờ. Vì thế các đèn này còn có tên gọi là đèn Huê Kỳ hay đèn Hoa Kỳ, tức là hoa kỳ dị. Xài đèn dầu là xài sản phẩm Mỹ rồi!
Ông nội và cố nội của Tôn Phi là một trong những người bán bóng đèn Hoa Kỳ đầu tiên của Việt Nam. Thuở ấy còn ít người dùng, bây giờ (2021) thì chẳng còn ai dùng. Một thời của kỷ niệm.
Tôn Phi tổng hợp và tái chế.
Góp ý và sửa chữa: tonphi2021@hotmail.com
Phone, Whatsapp, Signal: +84344331741.
Trợ lý: nguyenduykhoa55@gmail.com. (gặp ông Nguyễn Duy Khoa)
tonthanck@gmail.com (gặp ông Tôn Thân)
Cửa hàng sách và máy tính Charlie 